Slavernijmuseum in Paleis-Raadhuis

Op 1 november 2023 bezochten de kwartiermakers van het toekomstige Nationaal Slavernijmuseum Tilburg. De raadszaal en de sjieke ruimtes van het Paleis-Raadhuis werden benut voor informering en bottom up-sessies met bewoners van onze provincie. Uiteraard was het Comité 30 juni-1 juli Tilburg present, waaronder een aantal jongeren die input gaven.

Enkele landen zijn ons voor gegaan, maar Nederland krijgt nu ook een eigen Nationaal Slavernijmuseum. Dit op initiatief van de gemeente Amsterdam. Het trans-Atlantische slavernijverleden zal het uitgangspunt vormen voor het museum, maar er komt ook aandacht voor de Indisch-Oceanische slavernij. Nog dit decennium moet het museum zijn deuren gaan openen voor het publiek, ergens in de hoofdstad.

Deelnemers aan de briefing verklaren in de plenaire zaal hun achternamen aan elkaar – Fotografie Chris Oomes

Inhoudelijk zal het museum zich richten op een breed publiek (‘zwart, wit en bruin’) met een focus op educatie, kunst, kennis en onderzoek. Het zal gaan over het verleden, over de vrijheid en over de toekomst. Het museum moet een iconisch gebouw worden, in de orde van grootte van het Textielmuseum of Museum de Pont. De precieze locatie en vorm zijn nog niet bekend, maar waarschijnlijk komt het ergens aan het water te liggen. Water heeft namelijk veel betekenissen in dit dossier.

Het museum moet een veilige plek zijn, maar het zal ook pijn kunnen gaan doen en schuren. Vanaf 2017 wordt al over een slavernijmuseum gesproken, zeg maar gerust flink gediscussieerd. Om dit alles in goede banen te leiden zijn er drie zogeheten ‘kwartiermakers’ aangestelt, elk op een eigen terrein. Maatschappelijk: John Leerdam, museaal: Peggy Brandon en fysiek: David Brandwagt. Deze experts hebben ondertussen al meer dan veertig werkbezoeken afgelegd, zowel in het Caribisch gebied als in de provincies. De sessie in Tilburg was de laatste van dit traject.

Binnenkort komen de drie met een concept museaal ondernemingsplan. In hun museumplan zal ook ruimte zijn voor tijdelijke programmeringen. Enkele kernbegrippen tot nu toe zijn: Bottom-up, healing, words DO matter, tegenstellingen en netwerkmuseum.

 

De deelsessie met Peggy Brandon in het oude raadhuis

Het hele Amsterdamse team wordt bedankt voor hun inspanningen in het voortraject tot nu.

 

Betrokkenen bij de stichting Comité 30 juni -1 juli  Tilburg na afloop van de Raadhuis-sessies.

Roline Amat, Carla Mohammed en Herman Fitters

KNAW-adviesrapport Wankele Sokkels

Gemeentes hebben onvoldoende zicht op omstreden monumenten en standbeelden in de openbare ruimte in hun regio en hun historische kennis schiet te kort. Daardoor reageren ze ad hoc op discussies die heftiger zijn geworden. Ook op nationaal niveau is de registratie van publiek cultureel erfgoed niet op orde. In het rapport ‘Wankele sokkels, over omstreden monumenten’ geeft de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) advies hoe bestuurders, beleidsmakers en burgers daar beter mee om kunnen gaan.

Het rapport gaat over monumenten in de openbare ruimte die raken aan het koloniaal verleden en slavernij (zoals J.P. Coen in Hoorn en Petrus Donders in Tilburg), en aan oorlogen en genocide (zoals het Holocaust Namenmonument in Amsterdam en het tijdelijk Srebrenicamonument in Den Haag). Controverses over de monumenten ontstaan, concludeert de KNAW, uit onbegrip over de geschiedenis en beeldtaal, over locatie, eigenaarschap en over procedures rond besluitvorming.

Aanbevelingen uit het rapport
– Hou rekening met de geschiedenis van het monument zelf, waarom wie of wat wanneer is afgebeeld en hoe generaties daar vroeger over dachten. Het standbeeld van Coen in Hoorn was bijvoorbeeld al omstreden toen het in 1893 werd opgericht.
– Voor vorm beeldtaal en plaats moet meer aandacht zijn. Maak daarbij gebruik van de expertise van beeldend kunstenaars en kunsthistorici.
– Het is de verantwoordelijkheid van bestuurders om gesprekken te voeren waarbij alle partijen (omwonenden, nabestaanden, actiegroepen) serieus betrokken worden. Veel weerstand ontstaat uit gebrek aan communicatie en informatie.
– Ontwikkel als gemeente een beleidsvisie op het “herinneringslandschap” in de regio: welke standbeelden en monumenten zijn er, welke ontbreken? Wie wel of niet een standbeeld of straatnaam krijgt is een delicate beslissing die ook groepen uitsluit.
– De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) kan meer ondersteuning bieden met een goed onderhouden landelijk monumentenregister, gekoppeld aan een kennisbank met afbeeldingen en verbindingen naar andere gemeentelijke websites.

Wat te doen met omstreden monumenten?
Er zijn verschillende oplossingen: laten zoals het was – dat werkt meestal niet; context bieden met verklarende bordjes en QR-codes heeft een beperkt effect; een nieuwe naam of functie geven wist vaak een deel van de geschiedenis uit; verplaatsen van monumenten naar een museum is een mogelijkheid maar gebeurt vrij weinig; vernietiging leidt tot uitwissen van een stuk geschiedenis. Een veelbelovende aanpak is conceptuele vernieuwing; dan krijgt het monument een nieuwe context, zoals een kritische omlijsting, een tegenbeeld, een artistieke transformatie.

Het rapport
‘Wankele sokkels. Omstreden monumenten in de openbare ruimte’ is een adviesrapport van de KNAW, opgesteld door een commissie van wetenschappers en kunstenaar, met onder anderen Maria Grever, em. hoogleraar theoretische geschiedenis en historische cultuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (voorzitter); Hans van Houwelingen, beeldend kunstenaar en Harry Tupan, kunsthistoricus, algemeen directeur Drents Museum.

Bron: https://museumtijdschrift.nl/artikelen/nieuws/omstreden-monumenten-onder-de-loep/ / KNAW-nieuwsbericht

Download het KNAW-advies: https://storage.knaw.nl/2023-10/231023-KNAW-advies-Wankele-sokkels-Omstreden-monumenten-in-de-openbare-ruimte.pdf

Auteur Maria Grever in Tilburg: https://www.npostart.nl/nos-journaal/23-10-2023/POW_05467560 (NOS 8-uur Journaal)

Doorwerking Doorbreken (cursus)

Schrijf je nu in voor de vijfdelige online cursus over de doorwerking van slavernij & kolonialisme en het doorbreken daarvan. Deze cursus wordt verzorgd door Drs. Kofi Ogún van bureau Ojise.  Je bent van harte uitgenodigd!

DOORWERKING

De doorwerking, een veel gehoord begrip… Wat zijn nu de zichtbare gevolgen van slavernij en kolonialisme in het leven van nazaten van totslaafgemaakten? Wat zijn de gevolgen voor individuen en voor de samenleving? En wat is er nodig om de doorwerking te doorbreken?

De cursus is een inleiding in feiten, begrippen en inzichten over het ontstaan, de werking en gevolgen van de doorwerking. Deelnemers worden gestimuleerd tot persoonlijke reflectie over ervaringen, denkbeelden en interactie met ‘de ander’. We gaan samen op zoek naar paden voor oplossingen van deze doorwerking.

WANNEER?

De online lessen zijn wekelijks via Zoom van 19:00 tot 21:00.
• wo 8 Nov Les 1: Ontstaan Doorwerking – Slavernij & Kolonialisme
• wo 15 Nov Les 2: Doorwerking in Het Nu – Intergenerationeel Trauma
• di 21 Nov Les 3: Het Belang van Heling
• di 28 Nov Les 4: Doorbraak in Denken, Voelen en Doen

De cursus wordt afgesloten met een samenkomst in Seats2Meet in de LocHal in Tilburg op:
• za 16 dec Les 5: De Kracht van Nazaten (met special guest)

INHOUD:

In les 1 wordt uitgelegd hoe de doorwerking is ontstaan tijdens slavernij en kolonialisme. Welke principes, handelingen en besluiten vanuit witte Nederlanders en de Nederlandse staat waren daarin bepalend?

Les 2 gaat over hoe slavernij en kolonialisme hebben geleid tot intergenerationeel trauma. Waaruit bestaat dat trauma en hoe wordt het doorgegeven aan anderen? Hoe is de doorwerking in organisaties?

Les 3 belicht het belang van heling. Heling kan pas als we zicht hebben op het trauma zelf en op wat hersteld dient te worden. We behandelen een model voor heling en welke Afrikaanse tradities hersteld moeten worden.

In les 4 besteden we aandacht aan doorbraak in denken, voelen en handelen. Welke talenten en sociale netwerken hebben we in huis om doorwerking te doorbreken? Waar moeten we ons op richten? Welke handvatten zijn er?

Les 5 staat in het teken van de doorzettingskracht van onze voorouders. Hoe hebben ze het cultureel erfgoed bewaard en hoe kunnen we dat gebruiken om verder te komen? Wat hebben we in 150 jaar Ketikoti bereikt en wat is de rol van de eigen gemeenschap?

 


Docent/trainer Kofi Ogún

Dhr. Ogún heeft een ruime ervaring in vraagstukken rondom persoonlijke ontwikkeling en groepsprocessen. Hij kijkt daarbij vooral naar de denkbeelden, belangen en posities van mensen. Zeker daar waar het gaat om identiteit, vrijheid en gelijkwaardigheid van Afrikanen. Kofi Ogún betrekt hierbij ook de tijdlijn en het cultureel erfgoed van Afrikanen. Welke ontwikkelingen hebben we doorleefd en wat is daarvan de doorwerking? Wat hebben we samen te helen? Sinds enkele jaren houdt hij zich ook bezig met naamsverandering; het weer aannemen van een Afrikaanse naam.

Deelname aan de cursus is gratis.

Meld je nu aan via deze link:  Aanmelden Cursus (met je Google account)

Graag tot ziens !!!

Vriendelijke groet,
Carla Mohammed,

Voorzitter Comité 30 Juni -1 Juli Tilburg
mail: mmohaameth@gmail.com / tel: 06 55619331

 

 

                         

 

(Deze uitnodiging is te downloaden: Uitnodiging Cursus Doorwerking Doorbreken (Pdf))

 

 

Wagnerplein into Suriname

Op 2, 9, 14 en 24 november presenteren wij diverse activiteiten  in bibliotheek Wagnerplein in het kader van het herdenkingsjaar slavernijverleden en het programma Heel Nederland Leest – Sonny Boy en meer verhalen. We werken hierin samen met de stichting Kula Skoro en Cultureel behoud Lowemang Tilburg. De activiteiten staan ook vermeld in onze  agenda. Reserveren kan via de website van bibliotheek Wagnerplein.

 

Vind jij het ook zo belangrijk om het verleden levend te houden? Dan kun je in november 2023 je hart ophalen op het Wagnerplein in Tilburg. Iedereen is uitgenodigd om te komen luisteren, zingen of mee te praten over ons gezamenlijk verleden. Het slavernijverleden is een pijnlijk, maar belangrijk en tot voor kort onderbelicht onderdeel van onze gezamenlijke geschiedenis.

Van 1 juli 2023 tot 1 juli 2024 wordt in het hele Koninkrijk extra aandacht aan besteed tijdens het Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Hoe speelt deze geschiedenis vandaag de dag nog een rol in het leven van mensen? Heel Nederland Leest is een campagne die Nederlanders verbindt en uitnodigt in gesprek te gaan. Eén goed boek (verhaal of film) kan gesprekken op gang brengen en mensen met elkaar verbinden.

 

Met Luc Alofs in gesprek over Aruba en de Nederlandse excuses voor het slavernijverleden, Bibliotheek Wagnerplein, 14 november 2023

Dag der Marrons (lezing)

Op 10 oktober 2023 verwelkomen wij dhr Dragtenstein voor een interessante lezing. Iedereen is daarbij welkom. De locatie is de LocHal / Stemmingmakerij (eerste verdieping rechterzijde). Aanvang 19:30 uur.

De lezing gaat over de vroege, eerste 100 jaar van gewapende strijd van de marrons, de ontsnapte slaafgemaakten in Suriname. Het accent ligt op hun namen en hun daden. Dragtenstein gaat met name in op de geschiedenis van één marronleider die een van de grondleggers is van de Saamaka marrongemeenschap in Suriname: de 17e eeuwse vrijheidsstrijder Kaási. De lezing duurt drie kwartier, daarna een half uur Q&A. We sluiten af met een drankje/hapje.

Frank Dragtenstein is historicus, gespecialiseerd in slavernij- en koloniale geschiedenis. Hij is medeoprichter van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee), en was daar senior onderzoeker.

Hij is co-auteur van het invloedrijke werk Manumissies in Suriname (1997). Van zijn hand verschenen de volgende boeken:

  • De ondraaglijke stoutheid der wegloopers –over Marrons (2002);
  • Alles voor de vrede –over Boston Bendt (2009);
  • Trouw aan de blanken –over Quassie van Timotibo (2014);
  • Van Elmina naar Paramaribo –over slavenhaler Jan Wils (2017)
  • Kaási, de rebellenleider Het vroege verzet tegen de slavernij in Suriname (2023)

Aanmelding voor deze avond graag via de website van de bieb: bibliotheekmb/viering-dag-van-de-marrons-in-de-lochal/10-10-2023

Dag der Inheemsen 2023

Jaarlijks wordt op 9 augustus stil gestaan bij de door de VN ingestelde Dag der Inheemsen. Zo ook in Tilburg.

1 juli 2023: Tilburgse krans in Amsterdam

Namens de zuid-Nederlandse Comités 30 juni-1 juli legde Tilburger Carla Mohammed een krans bij het Nationaal Slavernijmonument in het Oosterpark te Amsterdam. Koning Willem-Alexander bood zijn excuses aan voor het Nederlandse slavernijverleden en vroeg vergiffenis voor de actieve rol van zijn voorouders hierin. De TV-uitzending werd live gevolgd in de Tilburgse LocHal, waarna diverse organisaties kransen legden bij het Tilburgse slavernijmonument. Daniëlla Johnson en Rita Djarkasi deden dit namens het Comité 30 juni-1 juli Tilburg.

Amsterdam:

Tilburg:

Fotoverslag Ketikotimaand 2023

Foto’s van de waaier aan activiteiten in de geslaagde juni-maand.

De inhoudelijke informatie per activiteit vindt u terug in de (aankondigende) artikelen op deze site.

  •  1 juni Openingsbijeenkomst in De Pont, met Erik Brunswijk en diverse zang- en dansgroepen
  •  4 juni Dialoogmiddag Hindostaanse migratie, door For Our Community (FOC), LocHal
  •   7 juni Boekentafel: Lezen & luisteren in de LocHal i.s.m. antiracisme-groep ARG (ook op de woensdagen 14, 21 en 28 juni)
  •  11 juni Kerkdienst met Surinaams koor Pramisi, Enschotsestraat
  •  17 juni Dialoogtafels met Afro-theoloog Kenneth Vers Babel, LocHal
  • 22 juni Filmavond: Moonlight, wijkcentrum Zuiderkwartier, door FOC
  • 24 juni Memory Walk koloniaal verleden met spoken word-optredens, door FOC
  • 30 juni Dag van Besef: Herdenkingsplechtigheid bij slavernijmonument, presentaties in de LocHal in aanwezigheid van de staatssecretaris van defensie, i.s.m. Comité 30 juni-1 juli Haarlem
  • 1 juli Dag van de Vrijheid: kranslegging in Amsterdam en in Tilburg; feestelijk Ketikoti-gala in Theater De Nieuwe Vorst, door FOC

                 

Kibr’e Kadena – Verbreek die Ketting!

Donderdag 6 juli: Talkshow georganiseerd door R-NEWT, 18:30 uur, Studio Noord, Brücknerlaan 116, Tilburg. Klik op de afbeelding hierboven.

Zaterdagavond 1 juli: Ketikoti Gala in Theater De Nieuwe Vorst

Entree gratis. Muzikale talenten. Vier de vrijheid.