Richting een inclusief erfgoedveld

tijdens stadswandeling sporen van koloniaal verleden

Een delegatie van het NiNsee checkt de wandeling ‘Sporen koloniaal verleden’ van Comité 30 juni-1 juli in samenwerking met Stadsgidserij Tilburg (foto: NiNsee)

Nog veel stappen zijn nodig om tot een inclusief erfgoedveld te komen. Ontmoeting staat hierin centraal, zo ervaarde Heleen Regenspurg van Erfgoed Brabant. Zij bezocht en aantal activiteiten in de juni-maand 2022.
Lees haar verhaal op erfgoedbrabantacademie.nl:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Lezing in samenwerking met Wi Eygi Fasi in Den Bosch

Op zondag 9 oktober 2022 organiseert Wi Eygi Fasi in samenwerking met Stichting Comité 30 juni-1 juli een lezing over de Marrons. Marrons zijn gevluchte Afrikaanse slaven die in stamverband in de ontoegankelijke oerwouden of binnenlanden gingen leven en hun afstammelingen. Marrons, weggelopen slaven, leefden in het Caraïbisch gebied, Midden-Amerika, Zuid-Amerika en Noord-Amerika en op eilanden in de Indische Oceaan zoals Réunion.

De lezing wordt gegeven door Thomas Polimé in de Hofzaal van Huis 73. Hinthamerstraat 72-74, 5211 MR ‘s-Hertogenbosch.
Inloop is vanaf 14.00 uur, aanvang is 15.00 uur, einde om 17.00 uur.
Toegang is gratis.

Meer informatie op de website van Wi Eygi Fasi

Meer over Thomas Polimé

 

Fotoverslag Ketikotimaand 2022

Hieronder enkele foto’s van onze activiteiten van 4 juni t/m 1 juli 2022.

Meer informatie per activiteit vindt u in de aankondigende artikelen.
* Opening in LocHal met Kofi Ogun, Hans Broek, Pramisi en A Dyari
* Lezen en luisteren bij de Ketikoti-boekentafel
* Queen and Slim, filmavond in Paleisraadhuis met For Our Community
* Zwart burgerschap, lezing en dialoog met Karwan Fatah Black, LocHal
* Stadswandeling Sporen koloniaal verleden in Tilburg
* Dag van Besef in De Pont, o.a. Thomas Polimé over Surinaamse marrons
* Onthulling monument afschaffing slavernij, Centraal Station

Fotoverslag Ketikotimaand 2022

Door klikken op de afbeelding kunt u die vergroten.

Bekijk een video over de onthulling van het slavernijmonument

Via de FaceBook pagina van de gemeente Tilburg kun je een filmpje bekijken dat is gemaakt tijdens de onthulling van het slavernijmonument in Tilburg.

Dit monument is geplaatst achter het NS station op het Johan Stekelenburgplein.

Meer nieuws over deze onthulling:

 

Praten over de Nederlandse slavernij; als het maar gezellig blijft

Voor het programma 5 Dagen (NTR) op NPO Radio 1 sprak presentator Mirthe van der Drift met Carla Mohammed.

ILBURG – Carla Mohammed probeert met wandelingen in Tilburg mensen bewust te maken over de slavernij. Ze wil mensen laten inzien hoe het verleden nog steeds doorwerkt op het heden. Hoe pijnlijk het kan zijn, maar ook hoe mooi het is om elkaar te begrijpen.

Sinds haar studententijd maakt ze zich sterk om het slavernijverleden meer aandacht te geven. Carla Mohammed organiseert wandelingen langs verschillende plekken in Tilburg die te maken hebben met die tijd.

Lees meer op de website van het Caribisch Netwerk

Foto’s gemaakt tijdens de Ketikoti-dialoog op 18 juni

Actie voor nationale vrije dag op 1 juli

Op 1 juli, Keti Koti of Dia di Abolishon, herdenken we de afschaffing van de slavernij in 1863 in Suriname en de voormalige Antillen en vieren we de vrijheid. In werkelijkheid werden de tot slaafgemaakten gedwongen om nog tot 1873 door te werken. De gevolgen van het koloniale verleden werken nog altijd door in het heden en zijn de oorzaak van de huidige ongelijkheid in de samenleving. Maar na bijna 150 jaar is 1 juli nog steeds geen nationale herdenkings- en feestdag in Nederland, waarop we vrij zijn en hierbij stilstaan. Dit moet veranderen: 1 juli moet een vrije dag zijn! Samen kunnen we dit voor elkaar krijgen. Niet door af te wachten, maar door zelf in actie te komen: neem vrij op 1 juli, totdat we allemaal vrij zijn.

Meer over deze actie: Ik neem vrij op 1 juli

30 juni: Dag van Besef

Foto door Erfgoedbrabant: Rituele handelingen, onderdeel van her-denken

In het kader van de Ketikoti-maand organiseert het Comité 30 juni-1 juli in museum De Pont de Dag van Besef. Op deze dag, 30 juni, worden jaarlijks de offers herdacht die slaafgemaakte voorouders hebben gebracht vóórdat in 1863 de slavernij in juridische zin werd afgeschaft. Ook wordt stil gestaan bij de emancipatiestrijd die daarop volgde. Die strijd is feitelijk nog steeds gaande, getuige de racismediscussie in Nederland (bv toeslagenschandaal) en de wereldwijde Black Lives Matter-beweging.

Vanaf 2013 wordt in Tilburg de Ketikoti-maand georganiseerd, met 30 juni als belangrijke herdenkingsdag. De vrouwen van de Ketikoti-werkgroep hebben hierin altijd het voortouw genomen. Zoals bekend zijn er in Tilburg sinds enkele jaren meerdere organisaties actief op  ‘slavernijgebied’.

Museum De Pont en ook de LocHal zijn steevast partner van het Comité. Dit jaar vormt de tentoonstelling van de Afro-Amerikaanse kunstenares Kara Walker een meer dan passend decor voor de Dag van Besef. Aangezien 30 juni op een donderdag valt is de toegang tot De Pont gratis.

Het programma, dat start om 17 uur, is een doorlopend menu van rondleidingen, workshops en presentaties:

17.00                 Ontvangst door Carla Mohammed, Comité 30 juni/1 juli Tilburg
17.30-19.00    Rondleidingen door de tentoonstelling van Kara Walker
In het atelier is ‘dialoogtafel’ van de Tilburgse kunstenaar Tommy van der Loo te zien.
17.30-18.30    Voorlezen Anti Racisme Groep en Comité 30 juni/1 juli
17.00-19.00    Workshop Face-it (in de tuin)
17.00-19.00    Expositietafel en activiteit door Bibliotheek Heyhoef

17.45-18.00     Xavier van Delft toont een animatie over de 18e eeuwse zwarte Brabander Johannes Pauli. Deze slaafgemaakte werd veldwachter in Moergestel en Hilvarenbeek, maar bleef dromen over echte vrijheid.

18.15-18.30     KetiKoti-gedicht door stadsdichter Rodgairo Dalnoot

18.30-19.00    Niké Marchand en Toni Blackwell vertellen over het maakproces van het boek Mami, geschreven door de 15-jarige Anastia Hellement en geïllustreerd door Nikè Marchand. Anastasia schreef in Mami over haar grootmoeder en de zoektocht naar haar eigen culturele erfenis. Marchand presenteert haar illustraties uit dit boek, dat mogelijk werd gemaakt door Het Zuidelijk Toneel.

19.00-19.10    Carla Mohammed inleidend ritueel KetiKoti

19.10-20.00   Lezing van cultureel antropoloog Thomas Polimé getiteld ‘Slavernij en verzet in Suriname’. Hij vestigt de aandacht op Marrons in Tilburg. Dat zijn nazaten van slaafgemaakten die de plantages zijn ontvlucht en in het Surinaamse binnenland eigen gemeenschappen hebben gevormd met behoud van Afrikaanse culturele en religieuze tradities.

20.00-21.00  Afsluiting met een drankje en een hapje

Zie ook: https://depont.nl/te-doen/item/keti-koti

Foto door Erfgoedbrabant: Rituele handelingen, onderdeel van her-denken

Karwan Fatah-Black over (zwart) burgerschap

Hoe zijn de themas burgerschap, racisme, slavernij en koloniaal verleden met elkaar verbonden? Voel jij je als inwoner van Nederland, een Nederlander? Wat betekent burgerschap voor jou?

Zaterdag 18 juni 2022 verzorgt historicus Karwan Fatah-Black in de LocHal een lezing n.a.v. zijn boek ‘Slavernij en Beschaving’ gevolgd door een dialoog met de aanwezigen over (zwart) burgerschap. Samen gaan wij in gesprek over de erfenissen van Nederlands’ koloniaal verleden en de impact daarvan, hoe burgerschap wordt gezien en wat daarvan de gevolgen zijn.

Deze Keti-Koti dialoogmiddag wordt georganiseerd door de jongerengroep For Our Community, Comité 30 juni -1 juli Tilburg en het TijdLab (Bibliotheek LocHal en Stadsmuseum Tilburg)

Karwan Fatah-Black

Dr. K.J. Fatah-Black is een expert op het gebied van het slavernijverleden en als universitair docent verbonden aan het Instituut voor Geschiedenis van de Universiteit Leiden. Hij bestudeerde de uiteenlopende manieren waarop slavenfamilies in Suriname zich met kracht en creativiteit een weg naar de vrijheid vochten. Ook behoorde hij tot de oprichters van de Leiden Slavery Studies Association, die onderzoek bevordert naar de rol van slavernij in het algemeen.

Fatah-Black studeerde geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde in 2013 aan de Universiteit Leiden. Belangrijke thema’s in zijn werk zijn slavernij, smokkel en illegaliteit. Zo werkte hij mee aan berekeningen van de winst die Nederlanders maakten met het vervoeren en verhandelen van Afrikaanse slaven, met hogere uitkomsten dan voorheen omdat hij verder keek dan alleen de officiële cijfers van de West-Indische Compagnie. Om die Compagnie heen bestond immers nog een uitgebreid netwerk van ‘informele handel’.

Praktische informatie

Datum: zaterdag 18 juni
Tijd: inloop vanaf 13.00 uur met hapje en drankje, start 13.30 -16.00 uur
Locatie: Trappenlandschap (Bibliotheek LocHal)
Kosten: gratis
Aanmelden: via Eventbrite

Lezen en Luisteren in de LocHal

Een van de activiteiten in deze Keti-Koti maand is het voorlezen. Bij het TijdLab, op de eerste verdieping van de LocHal, staat de gehele maand juni een collectietafel met boeken rond het thema slavernij en het Nederlands koloniaal verleden. Romans en informatief. We maken ruimte om samen (voor) te lezen. De boeken zijn uiteraard ook te leen.
Op de woensdagen 8, 22 en 29 juni lezen we met vrijwilligers van het Comité 30 juni-1 juli Tilburg en de Tilburgse anti-racismegroep ARG, steeds van 14:00 tot 15:00 uur. Iedereen kan hierbij aansluiten, volwassenen en kinderen. Toegang is gratis, aanmelden niet nodig.

Achtergrond

Vanaf 2013 wordt in Tilburg de Keti-Koti maand georganiseerd. Aanvankelijk door de vrouwen van de Ketikoti-werkgroep, maar sinds een paar jaar door verschillende stichtingen. In deze maand vinden activiteiten plaats in aanloop naar het Keti-Kotifeest op 1 juli, de viering van de afschaffing van de slavernij in het Koninkrijk der Nederlanden op 1 juli 1863. Het Comité 30 juni-1 juli benadrukt het herdenken van voorouders als slachtoffers van het slavernijsysteem. Het gaat hier immers om drie eeuwen vaderlandse geschiedenis. Dat is geen voetnoot of een zwarte bladzijde die is omgeslagen, maar een zwart hoofdstuk dat doorwerkt in het heden.
In Nederland zijn we meer bekend met herdenken en vieren rondom de Tweede Wereldoorlog. Aangezien het niet gepast is dit op één en dezelfde dag te doen herdenken we de slachtoffers op 4 mei en is het feest op 5 mei. Dit gaat in de toekomst ook gebeuren met het bevrijdingsfeest Keti-Koti, letterlijk vertaald ‘Verbroken Ketenen’. Op veel plaatsen in Nederland, waaronder Tilburg, worden op 30 juni de offers herdacht die slaafgemaakte voorouders hebben gebracht. Nazaten immers voelen dit verleden tot op de dag van vandaag na. Een dag later, 1 juli Keti-Koti, wordt de vrijheid gevierd. Dat wil zeggen: vrijheid van lichaam en vrijheid van geest.
Dankbaarheid voor deze bevrijding gaat niet uit naar een regering, een koningshuis of een godheid, maar uitdrukkelijk naar voorouders. Vanwege de kracht die zij moeten hebben gehad. De kracht om voort te leven (binnen het slavernijsysteem) en de kracht om uit te breken (het verzet, marronage). Tilburg kan over dit verzet goed meepraten, want er wonen opvallend veel nakomelingen van Surinaamse marrons in Tilburg. Marrons zijn slaafgemaakten die in de 18e en 19e eeuw hun plantage zijn ontvlucht en in de bossen eigen gemeenschappen hebben gevormd met behoud van Afrikaanse culturele tradities. Op 30 juni 2022, de ‘Dag van besef’, besteden we extra aandacht aan de marrongemeenschap in Tilburg, zie agenda.

Boekencollectie slavernij en koloniaal verleden

Keti-Koti 2022

U vindt hierbij de poster van onze Keti-Koti activiteiten in juni en juli 2022

Met als afsluiting op 1 juli de onthulling van het slavernijmonument aan de Johan van Stekelenburgplein.

POSTER-KETIKOTI

Zie ook onze agendapagina